از آن جایی که طی چند سال گذشته بحث ایجاد و توسعه کسب و کار های کوچک، به طور جدی با نگاهی معطوف به انعطاف سازمانی و استراتژی تغییر مستمر در فرآیندها، مطرح شده است، ضروری است که یک دگردیسی در برنامه ها و سیاست های دولت در حمایت بی دریغ از بنگاه های بزرگ که عملا عمر آن ها به سر آمده است، صورت گیرد. لذا دولت ها در صدد تشویق کسب و کارهای کوچک و تامین سرمایه و تکنولوژی و تسهیلات لازم برای تولید کالا و نیروی کار مناسب در جهت بهره مندی هر چه بیشتر مردم و کشور هستند. به منظور دستیابی به این هدف، مراکزی تحت عنوان «مراکز توسعه کسب و کارهای کوچک» -SBDC- راه اندازی شده اند که با همکاری سازمان گسترش و نوسازی صنایع به ارایه خدمت به صاحبان ایده های مفید در زمینه کسب و کارهای کوچک می پردازند.روی آوردن به کسب و کارهای کوچک،یکی از عوامل کلیدی رشد و توسعه اقتصادی در عصر مدرن است و در مرکز رقابت بین المللی قرار دارد. ایجاد کسب و کارهای کوچک موجب بهره مندی مردم و کشور می شود. قبل از آنکه مردم بتوانندکاری را شروع کنند، باید دارای سرمایه، تکنولوژی، تسهیلات لازم برای تولید کالا و نیروی کار مناسب باشند، همچنین باید دارای روحیه مناسب و شرایط روانی متعادل برای موفقیت در کارآفرینی باشند. طرح به راه اندازی مراکز توسعه کسب و کارهای کوچک در چندین دانشگاه کشور که بر اساس نظر معاونت توسعه صنایع پیشرفته انتخاب می شوند، اجرا می گردد و کلا خدمات این مراکز برای هر فرد حقیقی و حقوقی که در حال راه اندازی یک کسب و کار کوچک و متوسط بوده و یا گسترش کار خود را انجام می دهد، ارایه می شود. با چنین نگرشی، علاوه بر ایجاد اشتغال با بهره گیری از این مراکز کسب و کارهای کوچک می توان با جهت دار نمودن تحقیقات به سیکل تکمیل زنجیره توسعه به معنی واقعی دست یافت. ما در این مقاله، به معرفی مراکز توسعه کسب و کارهای کوچک و نیز عملکرد آنها و ارایه ایده هایی در جهت عملکرد هر چه بهتر این مراکز، پرداخته ایم.

کارآفرینی به عنوان یک پدیده نوین در اقتصاد نقش موثری را در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها یافته است. کارآفرینی در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار امروزه دارای نقش کلیدی است. به عبارت دیگر در یک اقتصاد پویا، ایده ها، محصولات و خدمات همواره در حال تغییر می باشند و در این میان کارآفرین است که الگویی برای مقابله و سازگاری با شرایط جدید را به ارمغان می آورد. از این رو در یک گسترده وسیع تمام عناصر فعال در صحنه اقتصاد (مصرف کنندگان، تولید کنندگان و سرمایه گذاران) باید به کارآفرینی بپردازند و به سهم خود کارآفرین باشند.آنچه دراین رابطه اهمیت دارد این است که علیرغم اهمیت روزافزون این پدیده و نقش فزاینده آن در اقتصاد جهانی کمتر به این موضوع پرداخته میشود. وضعیت اقتصادی کشور و ترکیب جمعیتی امروزه بیش از پیش مارا نیازمند یافتن زمینه های پیشرو در صحنه اقتصادی می کند و در این راستا ضرورت داشتن مدل، الگوها و راهکارهای مناسب جهت آموزش، تربیت و استفاده بهینه از نیروی فعال و کارآفرین بیشتر می شود.مطالعات انجام شده بر روی عملکرد موسسات کوچک و متوسط(SMEs)  و موسسات نوپای فناور (NTBF) نشان دهنده نقش موثر این موسسات در کارآفرینی، ارتقای فناوری و توسعه اقتصادی جوامع از یک سو و خطر ناپایداری آنها در سالهای ابتدایی تاسیس از سوی دیگراست. علیرغم این نقش موثر، موسسات درسالهای ابتدایی تاسیس به دلیل هزینه های بالای راه اندازی به ویژه در زمینه های فناوری و فقدان تجربه موسسین، این ریسک در موسسات فعال در زمینه فن آوری بسیار شدیدتر است و عملا بسیاری از فارغ التحصیلان دانشگاهها را از راه اندازی یک موسسه خصوصی منصرف می کند.(انکوباتورها) یا مراکز رشد با ایده کاهش ریسک راه اندازی و بالا بردن ضریب موفقیت موسسات نوپا و تقویت نقش مثبت آنان در کارآفرینی، کاهش فاصله علم و صنعت و کاستن هزینه های تحقیقاتی مربوط به تجاری سازی، در بسیاری از کشورهای دنیا تجربه شده است که مطالعات انجام شده حاکی از عملکرد بسیار مثبت آنان است.هدف از این مقاله که با استفاده از منابع موجود و تحقیقات انجام شده در این زمینه صورت گرفته، معرفی (انکوباتورها) و نقش موثر آنها بر کارآفرینی است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

استفاده از خدمات مراکز رشد یا (انکوباتورها) از مهمترین راهکارهای حمایت و توسعه شرکت های تازه تاسیس تکنولوژی محور است. در راستای شناسایی و تبیین خصوصیات لازم (انکوباتورها)، جهت پاسخگویی به نیازهای این دسته از شرکت ها، از نظرات دو گروه صاحبان و موسسین شرکت های تازه تاسیس تکنولوژی محور و صاحب نظران و محققین حوزه سیاستگذاری استفاده گردیده و با ترکیب نظرات این دو گروه، با استفاده از یک مدل تصمیم گیری چندمعیاره فازی، بین گزینه های سیاستی مرتبط اولویت بندی صورت گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که دو مولفه تخصصی بودن مراکز رشد و مشارکت آنها در منافع حاصل از موفقیت شرکت ها، بیشترین اهمیت را دارند که با افزایش عمق و بهبود کیفیت خدمات مراکز رشد، دسترسی شرکت های تازه تاسیس تکنولوژی محور را به شایستگی های مورد انتظار، فراهم می آورند.

مفهوم «نظام ملی نو آوری» به عنوان یک چارچوب مفهومی و ابزار تحلیلی فعالیت های نوآورانه کشورها و جوامع امروزه مورد قبول سازمان های بین المللی مختلف است. مقاله حاضر تلاش می کند با توجه به مشکل اشاعه و توسعه فناوری در کشور، حلقه مفقوده در نظام ملی نوآوری کشور را شناسایی کند و به توضیح نقش آن در توسعه فناوری بپردازد. این حلقه مفقوده که هسته اصلی نظام ملی نوآوری در امر اشاعه و توسعه فناوری است مراکز رشد و (انکوباتورها) می باشند که نقش موثر آنها در کارآفرینی و ایجاد شرکت های کوچک و متوسط باعث شده است به عنوان یکی از زیر ساخت های توسعه در کشورهای مختلف مورد توجه قرار بگیرند ولی این نهادها در کشور ما هنوز تازه تاسیس می باشند و نتوانسته اند جایگاه واقعی خود را بیابند. لذا تمرکز اصلی تحقیق حاضر بر روی این مراکز رشد و نقش آنها در اشاعه و توسعه فناوری است.